آرامگاه فردوسی یکی از اماکن دیدنی بعد از حرم مطهر می باشد که در منطقه فردوسی و در شهر مشهد قرار دارد و شلوغترین مکان بازدیدی و اهل فرهنگ وهنر می باشد .

یکی از جاذبه های دیدنی و به نوعی نماد شهر مشهد بعد از حضرت رضا (ع) آرامگاه حکیم بزرگ ابوالقاسم فردوسی می باشد که در این شهر به خاک سپرده شده است .

ما در این محتوا اقدام به بررسی و معرفی این مکان و آرامگاه ابدی حکیم بزرگ مشهد کرده ایم که البته حکیم در تمام جهان شهره بلند را دارد و ابن محتوا صرفا” به جهت یادآوری و عرض احترام به ایشان برای همسفران اجرای تور مشهد هوایی ، زمینی یا ترکیبی ایرونا می باشد

آرامگاه فردوسی | زندگینامه حکیم ابوالقاسم فردوسی

در سال  ۳۲۹ هجری در شهر طوس نوزادی چشم به جهان گشود که امروزه جهانیان برای بازدید از آرامگاه فردوسی این عالم و شاعر بزرگ به شهر طوس سفر میکنند و برای ساعاتی در کنار او برای خود ارامش طلب میکنند .

ابوالقاسم در خانواده ثروتمند که از پدرش بدست آمده بود از همان ابتدا به سمت علم ودانش و پیشرفت قدم برداشت و در همین راستا به داستان علاقه مند شد .

علاقه ایشان به داستان های قدیم اورا بر این داشت تا رفته رفته برای علاقه خود چاره ای بیاندیشد و در همین راستا اثری بنام شاهنامه را به نشر دراورد و برای این اصثر سی سال از زندگی خود را هزینه کرد .

اهداف اصلی فردوسی بازگرداندن اصالت ایرانیان بود که نمونه اصلی آن زبان فارسی و آیین زرتشت بود و تنها ابزارش قلم زیبا و پرمفهوم حضرت بود که توانست تا حد زیادی مردم را در زبان اصلی و مادری بازگرداند .

فردوسی به شکلی غرق در هدف بود که در شهر طوس همه او را بنام حکیم خطاب میکردند و بعد از فراز و نشیب های مختلف در همان شهر طوس از دنیا چشم فروبست و در همان باغ که زندگی میکرد به اولین آرامگاه فردوسی خاک سپرده شد .

شاهنامه نه تنها بزرگترین و پرمایه ترین مجموعه شعر به جا مانده از عهد سامانی و غزنوی است، بلکه مهمترین سند عظمت زبان فارسی و بارزترین مظهر شکوه و رونق فرهنگ و تمدن ایران باستان و خزانه لغت و گنجینه ادبـیات فارسی به شمار می رود .

آرامگاه فردوسی | شروع و پیدایش محل دفن

همانطور که مشخص و مشهور است، پیکر فردوسی را به دلیل شیعه بودن فردوسی به گورستان راه ندادند و ناچار او را در باغ خودش درون شهر طابران توس که ( آرامگاه فردوسی ) ، نزدیک به دروازه شرقی رزان به خاک سپردند.

محل خاک او زیارتگاه اهل دانش و معرفت بود و با آنکه بارها آن را با خاک یکسان کردند از نو ساخته می‌شد.خبری نه چندان موثق ساختن اولین بنا بر گور ابوالقاسم فردوسی را به سپهدار توس در زمان فردوسی، یعنی ارسلان جاذب سپهدار توس نسبت داده، که ذکر او در دیباچه شاهنامه آمده‌است.

صد سال پس از مرگ فردوسی در ۵۱۰ نظامی عروضی آرامگاه فردوسی شاعر حماسه سرای ایران در باغی متعلق به خود شاعر زیارت کرد ، و ششصد سال بعد هنگامی که عبیدخان ازبک به تیشه تعصب آن را ویران کرده بود قاضی نورالله شوشتری به شرف زیارت آن نایل آمد.

 بعدها در ۱۳۰۲ ه‍. ق که میرزا عبدالوهاب خان شیرازی نصیرالدوله آصف‌الدوله والی خراسان بود، به دستور آن مرد ادب‌دوست آرامگاه فردوسی را با توجه به علائم، در باغی درون طوس تعیین کرد و بنایی آجری بر آن ساخته شد.

بعد از جنگ جهانی اول که شور و احساسات ملی در ایران بالا گرفته بود، در مجامع و مطبوعات قدرشناسی از فردوسی و لزوم بنای شایسته‌ای بر سر خاک او مطرح گردید. ملک‌الشعرا بهار که طوس را زیارت کرده در مقاله‌ای در لزوم بنای آرامگاه را به نشر درآورد.

پس از تأسیس انجمن آثار ملی در سال ۱۳۰۱، به همت فروغی رئیس انجمن کوشش‌هایی برای ساختمان آرامگاه آغاز شد. چون نیت این بود که آرامگاه فردوسی شاعر بزرگ ملی به هزینه مردم و نه از بودجه دولت ساخته شود، در ۱۳۰۴ با نشر بیانیه‌ای از مردم خواستند که به حساب انجمن پرداخت نمایند.

از پیشنهاد تا قبل از طرح اصلی

در اردیبهشت سال ۱۳۰۵ کیخسرو شاهرخ که نماینده زرتشتیان در مجلس شورای ملی بود، مأموریت یافت به همراه گروهی از طرف انجمن برای تعیین محل دقیق خاکسپاری آرامگاه فردوسی از تهران به شهر طوس سفر کنند.

 پس از جستجو در باغ حاج میرزا علی قائم مقام نایب التولیه، تختگاهی یافتند که طولش شش متر و عرضش پنج متر بود و آن همان مدفن فردوسی بود.آندره گدار رئیس اداره باستان‌شناسی، مقبره را به شکل اهرام مصر طراحی کرده بود .

با مخالفت ذکاءالملک فروغی این طرح تخریب شد تا به جای آن مقبره‌ای به سبک ایرانی هخامنشی ساخته شود. طراحی این مقبره بر عهده حسین لرزاده گذاشته شد. اشعار کتیبه‌ها به خط استاد عمادالکتاب نوشته شده و سپس بر سنگهای نما انتقال داده شده.

ساختمان آرامگاه فردوسی در سال ۱۳۱۱ آغاز و در مدت ۱۸ ماه به پایان رسید و برای جشن هزاره فردوسی در سال ۱۳۱۳ آماده شد.برای تأمین کسری هزینه ۱۶۰هزار برگ بلیت بخت‌آزمایی ده ریالی چاپ و از طریق شعبه‌های بانک ملی ایران توزیع شده بود.

پس از کودتای سوم اسفند ماه سال ۱۲۹۹ خورشیدی، در سال ۱۳۰۱ خورشیدی، گروهی از رجال سیاسی-فرهنگی و علاقه‌مند به هنر ایران، برای حفظ و نگه داری و تعمیر ساختمان‌های تاریخی و پاس حرمت یادگارها و مفاخر فرهنگی و هنری ایران، گرد هم آمدند.

 جمعیتی به نام «انجمن آثار ملّی» را تشکیل دادند. از اقدامات اولیه انجمن آثار ملّی، طرح ساخت آرامگاه فردوسی بود. کریم طاهرزاده بهزاد، طرح آرامگاه فردوسی را پیشنهاد کرد و این طرح در سال ۱۳۱۳ خورشیدی افتتاح شد.

آرامگاه فردوسی | مشکلات تا طرح اصلی

 به علت ناآشنایی سازندگان به فنون آزمایش خاک، محاسبه نکردن دقیق و بی‌اطلاعی از وضعیت آب‌های زیرزمینی ناحیه طوس، ساختمان از همان نخستین سال‌ها، شروع به نشست کرد و پس از ۳۰ سال، هوشنگ سیحون با حفظ طرح اولیه و الحاقات جدید، بنایی جدید پیشنهاد کرد. در طرح جدید هوشنگ سیحون نمای اصلی مقبره حفظ شد، اما در فضاهای داخلی تغییرات بسیاری انجام گرفت.

مجموعه فرهنگی باغ آرامگاه فردوسی در ۲۰ کیلومتری شمال غربی شهر مشهد، در مسیری منشعب از راه عمومی مشهد به کلات نادری، نزدیک به شهر تاریخی طابران و بقعه تاریخی هارونیه قرار دارد. روستای پاژ زادگاه فردوسی که امروزه فاز نامیده می‌شود در ۲۸ کیلومتری شرق آرامگاه فردوسی قرار دارد.

ساختمان کنونی آرامگاه درسال ۱۳۱۳ هم‌زمان با آیین‌های هزاره فردوسی گشایش یافت. . آرامگاه فردوسی که به شکل بناهای پرسپولیس و مقبره کورش در پاسارگاد ساخته شده است ازسه قسمت تشکیل شده است.

اولین بخش آن، میانی‌ترین بخش است واز سنگ قبری ازجنس مرمر به ابعاد ۱٫۵×۱ متر وحدود ۰٫۵ متر ارتفاع تشکیل شده است ودر مرکز در سکوی مرمری قرار گرفته است.

بخش دوم آرامگاه فردوسی شامل تالاری مربع شکل است که از سنگ مرمرو داخل آن با کاشی تزئین گشته است و چهارستون بلند با دو سرستون بزرگ در چهارگوشه این تالار موجود می‌باشد و تصویر مردی بالدار در بالای ضلع جنوبی بنای اصلی ایجاد گشته است که ویژگی‌های پرسپولیس را بیشتر به یاد می‌آورد.

سومین بخش محوطه پلکانی پوشیده از سنگ مرمر است که اتاق روی آن قرار گرفته است و تعداد زیادی از اشعار فردوسی روی دیوار آن حک گشته است که حسین حجار باشی زنجانی سنگتراشی سنگ‌های بنا و قبر را انجام داده است و سنگ نوشته‌های آرامگاه فردوسی را که به خط نستعلیق و از اشعار فردوسی می‌باشد از آثار طاهرزاده است.

آدرس و موقعیت هزینه و زمان بازدید از مجموعه

آرامگاه فردوسی در شهر مشهد و در منطقه طوس در باغی که برای خود حکیم بوده تعبیه و در هانجا با توجه به تغییرات فراوان در گذر زمان به خاک سپرده شده است و ما برای بازدید ازین آرامگاه اطلاعات سفر برای این منطقه را معرفی خواهیم کرد .

چنانچه قصد سفر با تور مشهد و مراجعه به آدرس آرامگاه را دارید باید بدانید که در این جاذبه امکانات رفاهی بسیاری نظیر کافه، رستوران، سرویس بهداشتی، فروشگاه و غیره وجود دارد.

بهترین راه دسترسی به آدرس آرامگاه فردوسی از طریق اتوبوس می باشد، گردشگران برای رفتن به آدرس آرامگاه فردوسی می توانند به ترمینال فردوسی مشهد رفته و به وسیله اتوبوس های خط ۲۰۲ خود را به این جاذبه برسانند.

گردشگران تور مشهد باید بدانند که این مجموعه همه روزه از ساعت ۸:۰۰ صبح تا ۱۸:۰۰ عصر آماده پذیرش بازدید کنندگان می باشد و گردشگران می توانند در بازه زمانی مذکور از این مجموعه بازدید به عمل بیاورند.

برای بازدید از آرامگاه فردوسی گردشگران باید با پرداخت ۳۰۰۰ هزار تومان به ازای هر نفر بلیط ورودی تهیه کنند، لازم به ذکر است که این مبلغ برای گردشگران خارجی ۲۰ هزار تومان می باشد.

اگر تمایل دارید تا با خودروی شخصی به این جاذبه گردشگری در مشهد مشرف شوید کافیست به آدرس استان خراسان رضوی، شهر توس، انتهای بلوار بهارستان بروید و از این مکان دیدنی بازدید بعمل آورید .

همچنین در پایان از شما همسفران محترم خواهش میکنیم برای بازدید از آخرین مقاله ما یعنی منطقه ییلاقی خادر مشهد ضمن مطالعه با نظرات و دیدگاه های خود ما را در ارائه محتوایی جامع تر یاری نمایید .